Το "Νέον Μαρτυρολόγιον" είναι ένα αγλαόκαρπο δένδρο, που σπάρθηκε, φύτρωσε, αυξήθηκε και καρποφόρησε, ποτιζόμενο από τα αίματα άγνωστων και γνωστών Νεομαρτύρων, κατά τους χρόνους της φρικτής δουλείας του Γένους (1453-1821).
Ο Άγιος Νικόδημος, βλέποντας τα βασανιστικά μαρτύρια, που πολλοί Χριστιανοί υπόφεραν από τους Τούρκους, βλέποντας επίσης και τον κίνδυνο, που καθημερινά διέτρεχε η Εκκλησία από τους αρνησίθρησκους, σύναξε τα ωραιότερα Μαρτύρια και τα εξέδωσε με τον βαθύτερο σκοπό να κατηχήση όσους από άγνοια αρνούνταν την πίστι του Χριστού και να ενδυναμώση έτσι την πίστι τους, διαθερμαίνοντας συγχρόνως με τον πλέον κατάλληλο τρόπο και τον πόθο των αρνησίθρησκων και των άλλων βασανιζόμενων προς το Μαρτύριο και την σωτηρία τους. Και ποιος άραγε γνωρίζει πόσους "εν αίματι και μαρτυρίω" ομολογητές, άγνωστους σ' εμάς, δεν θα ανέδειξε το "Νέον του Μαρτυρολόγιον"!
Το "Νέον Μαρτυρολόγιον" τυπώθηκε, για πρώτη φορά το 1794, "δια συνδρομής Φιλοχρίστων και Φιλομαρτύρων Χριστιανών, των εν τη Ευρώπη πραγματευομένων", επανεκδόθηκε το 1856 εν Αθήναις, δια "δαπάνης Κωνσταντίνου Σκαθάρου του εξ Αθηνών, εις κοινήν των Ορθοδόξων ωφέλειαν". Σ' αυτή την δεύτερη έκδοσι προστέθηκαν και μερικά νεώτερα μαρτύρια, δηλαδή όσα έγιναν από το 1794 μέχρι το 1838.
Θα θέλαμε να τονίσουμε τον υπέροχο πρόλογο του Αγίου Νικόδημου στο Νέο Μαρτυρολόγιο. Και σήμερα ακόμη ο πρόλογος αυτός μπορεί να θερμάνη τις ψυχές των Χριστιανών για μία μεγαλύτερη αγάπη προς τον Θεό. Ανεπιφύλακτα θα λέγαμε οποιοσδήποτε θέληση να μελετήση τους Βίους των Αγίων Νεομαρτύρων του παρόντος πονήματος, ας μελετήση αρχικά τον εκτενέστατο, αλλά υπέροχο Πρόλογο του Αγίου Νικόδημου. Να είναι βέβαιος ότι δεν θα ζημιωθή. [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)